Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może ogłosić upadłość. Celem postępowania upadłościowego jest definitywne zakończenie trudnej sytuacji finansowej spółki i jednoczesne zaspokojenie jej wierzycieli w możliwie najszerszym zakresie. W niniejszym artykule omawiamy, kiedy może dojść do upadłości spółki z o.o. oraz jak ją przeprowadzić krok po kroku.
Do upadłości spółki z o.o. może dojść wtedy, gdy jest ona niewypłacalna, to znaczy wtedy gdy utraciła zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, co trwa co najmniej trzy miesiące albo wtedy, gdy zobowiązania pieniężne spółki przekraczają wartość jej majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
Co istotne, w procesie upadłości spółki z o.o. konieczne jest zabezpieczenie wystarczających środków na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, bez czego przeprowadzenie upadłości spółki z o.o. nie będzie możliwe.
Sąd oddali bowiem wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnej spółki z o.o. nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie wyłącznie tych kosztów.
Pierwszym krokiem do ogłoszenia upadłości spółki z o.o. jest złożenie do sądu rejonowego, właściwego dla siedziby spółki, wniosku o ogłoszenie upadłości. Wniosek ten może zgłosić sama spółka z o.o. poprzez swój zarząd lub wierzyciel spółki, który uprawdopodobni istnienie swojej wierzytelności wobec spółki z o.o.
Wniosek składa się w terminie nieprzekraczającym trzydziestu dni od chwili wystąpienia jednej z przesłanek upadłości. Treść wniosku powinna odpowiadać wymaganiom wskazanym w art. 22 ustawy Prawo upadłościowe i zawierać:
Sąd powinien ogłosić upadłość spółki w terminie do dwóch miesięcy od momentu złożenia wniosku.
Po akceptacji wniosku przez sąd i wydaniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości, sąd wyznacza sędziego-komisarza, jego zastępcę i syndyka oraz wzywa wierzycieli spółki do zgłoszenia wierzytelności syndykowi w terminie trzydziestu dni.
Po upływie terminu do zgłoszenia wierzytelności i sprawdzeniu zgłoszonych wierzytelności, syndyk sporządza listę wierzytelności, którą przekazuje sędziemu-komisarzowi do zatwierdzenia. Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli spółki. Od tej chwili zarządcą masy upadłościowej jest syndyk, który rozporządza majątkiem i dokonuje czynności zmierzających do zaspokojenia wierzycieli.
W dalszej kolejności syndyk sporządza spis inwentarza i spis należności wraz z planem likwidacyjnym i przedstawia je sędziemu-komisarzowi do akceptacji. W spisie inwentarza ujęte są wszelkie składniki majątku spółki z o.o., zaś w spisie należności ujęte są zobowiązania spółki z o.o. wynikające z jej ksiąg rachunkowych oraz przedłożonych do nich dokumentów.
Na podstawie spisu inwentarza i innych dokumentów spółki oraz oszacowania, syndyk sporządza sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości.
Plan likwidacyjny spółki z o.o. jest z kolei dokumentem, który określa proponowane sposoby sprzedaży składników majątku upadłego, w szczególności:
Syndyk składa sędziemu-komisarzowi spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia upadłości. Po sporządzeniu spisu inwentarza i sprawozdania finansowego albo po złożeniu pisemnego sprawozdania ogólnego syndyk przeprowadza likwidację masy upadłości.
Likwidacji masy upadłości dokonuje się przez sprzedaż:
przedsiębiorstwa spółki w całości lub jego zorganizowanych części, nieruchomości i ruchomości, wierzytelności oraz innych praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości albo przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników spółki i wykonanie innych jej praw majątkowych.
Syndyk jest obowiązany do podejmowania działań umożliwiających zakończenie likwidacji w ciągu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości. Sędzia-komisarz i rada wierzycieli rozpoznają wniosek o wyrażenie zgody na określony sposób likwidacji nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia przedstawienia im wniosku przez syndyka.
Sumy uzyskane z likwidacji majątku spółki obciążonych ograniczonymi prawami rzeczowymi przeznacza się na zaspokojenie wierzycieli, których wierzytelności były zabezpieczone na tych rzeczach lub prawach. Kwoty pozostałe po zaspokojeniu tych wierzytelności wchodzą do funduszów masy upadłości. Ostatecznie, syndyk sporządza i składa sędziemu-komisarzowi plan podziału funduszów masy upadłości, a po jego akceptacji dokonuje podziału masy upadłości zgodnie z ustaloną wcześniej listą wierzytelności. Podziału funduszów dokonuje się jednorazowo albo kilkakrotnie w miarę likwidacji masy upadłości.
Upadłość spółki z o.o. następuje z chwilą uregulowania zobowiązań wobec wierzycieli spółki i zakończenia postępowania upadłościowego. Konsekwencją upadłości spółki z o.o. jest jej wykreślenie z KRS-u, o co wnioskuje syndyk.