2022-10-07

Spośród licznych form prowadzenia działalności gospodarczej, jedną z najpopularniejszych zdecydowanie jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele. Przede wszystkim, wspólnicy z reguły nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Poza tym, prowadzenie działalności w tej formie nie jest szczególnie sformalizowane, a w końcu samą spółkę bardzo łatwo jest założyć i jest to możliwe nawet przez internet w systemie S- 24.
W naszym wpisie wyjaśnimy, jakie zalety i wady ma spółka z o.o. i postaramy się Państwu wskazać w elementarnej formie, w jakich sytuacjach opłaca się ją założyć. Zapraszamy do lektury!

Zalety spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Zaczynając od tego, co każdego przedsiębiorcę interesuje najbardziej – skupimy się najpierw na korzyściach wynikających z prowadzenia działalności w formie spółki z o.o. Jest ich naprawdę wiele, a przemyślane i rozważne zaplanowanie struktury spółki, może je znacznie uwydatnić. Jak mogą skorzystać wspólnicy spółki z o.o.?

Wyłączona odpowiedzialność wspólników

Pierwszą i chyba najważniejszą zaletą prowadzenia działalności w tej formie, jest wyłączenie odpowiedzialności wspólników takiej spółki. W standardowej sytuacji, wspólnicy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Wyjątkiem jest szereg sytuacji, w których mogą działać na szkodę wierzycieli, a i wówczas zazwyczaj odpowiadają do wysokości uzyskanych korzyści.
Należy pamiętać, że odpowiedzialność za zobowiązania spółki mogą niekiedy ponosić członkowie jej zarządu. Sytuacja taka ma miejsce szczególnie w sytuacji, jeśli nie złożą w porę wniosku o ogłoszenie upadłości.

Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych

Drugą istotną zaletą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest posiadanie przez nią osobowości prawnej. Oznacza to, że spółka może we własnym imieniu zaciągać zobowiązania, decydować o swojej sytuacji prawnej, a także pozywać oraz być pozwaną.

Istotne w tym kontekście jest też to, że spółka z o.o. posiada własny majątek, całkowicie wydzielony z majątku wspólników. Dzięki temu realizowana jest zasada wyłączonej odpowiedzialności wspólników.

Mechanizmy kontroli spółki z o.o.

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością zarówno wspólnicy, jak i uprawnione organy, mogą w prosty sposób kontrolować działania spółki. Zaleta ta staje się tym większa, im większa staje się spółka. W praktyce, szczególnie często wspólnicy, wraz ze wzrostem podmiotu, przestają wykonywać swoje obowiązki osobiście, a zarządzaniem zaczynają zajmować się profesjonaliści.

Szczególnie w takiej sytuacji ważne jest to, jak wiele uprawnień do kontroli osobistej przysługuje wspólnikom spółki z o.o., czy jakie obowiązki przyznaje radzie nadzorczej ustawa. Warto wspomnieć, że nowelizacja, która wejdzie w życie w październiku 2022 r. również znacząco wzmocni pozycję rady nadzorczej w spółce.

Niski poziom sformalizowania spółki

Kolejna zaleta ma czysto subiektywny charakter. Twierdzenie, że spółka z o.o. jest niesformalizowana w ogóle, to teza karkołomna. W zestawieniu ze spółką akcyjną, spółka z o.o. wydaje się jednak pozbawiona dużej liczby żmudnych formalności. Nie bez kozery spółka z o.o. jest potocznie nazywana spółką osobowo-kapitałową, właśnie ze względu na duże znaczenie elementów osobowych wobec kapitałowych.

Wysokość kapitału zakładowego

Jedną z najważniejszych cech spółki z o.o. jest posiadanie kapitału zakładowego
Wysokości kapitału zakładowego w spółce z o.o. trudno nie postrzegać, jako zalety. Minimalny kapitał zakładowy wynosi bowiem 5.000,00 zł, a jeszcze na początku obowiązywania kodeksu spółek handlowych, wynosił dziesięć razy tyle!

Opodatkowanie

Spółka z o.o. jako osoba prawna podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT). Podatek wynosi 9 lub 19% od dochodu, przy czym 9% płacą tzw. mali podatnicy. Jeśli uwzględnimy opodatkowanie dywidendy w wysokości 19%, to zyski które trafiają do wspólnika są podwójnie opodatkowane i faktyczne obciążenie sięga odpowiednio ponad 26% i ponad 34%.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przy spełnieniu kilku warunków może być również opodatkowana tzw. CIT-em estońskim. Główną zasadą CIT-u estońskiego jest to, że dopóki nie dystrybuuje się zysków, w szczególności poprzez wypłatę dywidendy, nie płaci się CIT i nie płaci się podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) od dywidendy. CIT estoński sprzyja kumulowaniu zysków w spółce i reinwestowaniu. Może to być dobre rozwiązanie dla wielu podmiotów.

Jeśli ktoś prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą lub działalność w formie spółki cywilnej, to może te proste formy działalności przekształcić w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Takie przekształcenie nie zawsze będzie korzystne, zwłaszcza w przypadkach, gdy prowadzimy działalność w oparciu o duży niezrewaloryzowany majątek trwały. W tych przypadkach warto wykorzystać optymalizacje podatkowe.

Podstawową formą czerpania zysków ze spółki z o.o. przez wspólników jest wypłata dywidendy. Nie ma jednak przeszkód w tym, aby wspólnik świadczył usługi na rzecz spółki jako podmiot gospodarczy. Przy czym te usługi mogą być np. korzystnie opodatkowane na tzw. ryczałcie lub podatku liniowym. Może to znacznie obniżyć wspomniane wcześniej obciążenia podatkowe. Od dywidendy nie jest pobierana składka zdrowotna i nie podlega ona daninie solidarnościowej. Ciekawym rozwiązaniem może być też wprowadzenie do umowy spółki z o. o. tzw. powtarzających się świadczeń wspólników na rzecz spółki, zwłaszcza jak wynagrodzenie za nie przekroczy 120.000 zł rocznie. Dochody wspólników z tego tytułu podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych i nie płaci się od nich składki zdrowotnej. Nieco gorzej, ale nadal interesująco, wyglądają obciążenia za wynagrodzenia za zarząd, które są obłożone składką zdrowotną.

Restrukturyzacje

Spółka z o.o. jest stosunkowo wdzięcznym podmiotem do dokonywania różnego rodzaju restrukturyzacji: przekształceń w inne spółki lub połączeń z innymi spółkami, a także do dokonywania podziału spółki.

Finansowanie wewnętrzne

Istnieją szerokie możliwości finansowania spółki przez jej wspólników, nie tylko poprzez podwyższanie kapitału zakładowego, ale także przez dopłaty i pożyczki. Te ostatnie posiadają taki atut, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilno-prawnych (PCC).

Likwidacja

Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością stosunkowo łatwo zlikwidować, aczkolwiek nie tak prosto jak spółki osobowe.

Wady spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Choć na tym etapie może się wydawać, że prowadzenie spółki z o.o. to wyłącznie zalety, to należy pamiętać, że zalety i wady spółki z o.o. idą niestety w parze. Poniżej przedstawimy kilka najważniejszych wad skorzystania ze spółek z o.o., o których chcielibyśmy wiedzieć, gdybyśmy rozpoczynali prowadzenie działalności w tej formie.

Możliwość pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności za zobowiązania spółki

Nazwa „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” doskonale oddaje ideę tej spółki. Nie moglibyśmy mówić o „spółce z wyłączoną odpowiedzialnością”, jako że w uzasadnionych przypadkach, zarówno wspólnicy, jak i członkowie zarządu mogą odpowiadać za jej zobowiązania całym swoim majątkiem.

Szczególną tego typu sytuacją jest ta, gdy członkowie zarządu nie złożą w porę wniosku o ogłoszenie jej upadłości. Wówczas muszą się liczyć z możliwością nieograniczonego wyrównania wierzycielom poniesionych przez nich strat.

Formalizacja rozliczeń ze spółką

Drugą przeszkodą, na którą zwracają uwagę wspólnicy spółki z o.o., jest wysoki poziom sformalizowania wypłat dokonywanych ze spółek. W związku ze ścisłym wyodrębnieniem majątku spółki od majątku wspólników, trzeba pamiętać, że np. wypłata zysków ze spółki (dywidendy), czy zaliczek na poczet takiego zysku, wymaga spełnienia szeregu warunków.

Księgowość

Spółka zobowiązana jest prowadzić tzw. pełną księgowość czyli księgi rachunkowe. Oznacza to większy koszt niż w przypadku prostszych ewidencji księgowych takich jak chociażby podatkowa książka przychodów i rozchodów. Z drugiej strony wspólnicy i członkowie organów spółki otrzymują zdecydowanie więcej informacji finansowych przydatnych w prowadzeniu biznesu.

Zbywanie udziałów i pozyskiwanie inwestorów

Jeśli chcemy w tekście wspomnieć wszystkie wady i zalety spółki z o.o., nie sposób pominąć aspekt pozyskiwania finansowania zewnętrznego, czy też wychodzeniu ze spółki przez wspólników. O ile w przypadku spółki akcyjnej proces ten jest naturalną koleją rzeczy, o tyle w przypadku spółki z o.o. już nie musi tak być.

Udziały spółki z o.o. nigdy nie mogą być przedmiotem obrotu giełdowego. Nie mniej istnieje dużo możliwości wyjścia wspólnika ze spółki z o.o, chociażby zbycie udziałów lub ich umorzenie.

Czy warto zakładać spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością?

Nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi na pytanie, czy warto zakładać spółkę z o.o. W przypadku każdego wspólnika decyzja o założeniu spółki z o.o. powinna być przemyślana i przeanalizowana, zarówno pod kątem ewentualnych korzyści, jak i potencjalnych kosztów i strat.

Spółka z o.o. to rozwiązanie zbalansowane i korzystne w określonych sytuacjach. Niekiedy lepsze będzie skorzystanie z dobrodziejstw spółek osobowych, takich jak spółka jawna, komandytowa, czy komandytowo akcyjna, a czasem z formy prostej spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej.

Jeśli mają Państwo trudności z wyborem odpowiedniej formy prowadzenia działalności lub napotkali Państwo problem w toku funkcjonowania spółki, zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią. Nie tylko kompleksowo wyjaśnimy wady i zalety spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, ale też odpowiemy na wszystkie pojawiające się pytania.