2018-10-19

W ostatnich dniach sierpnia Ministerstwo Finansów przygotowało pakiet zmian ustaw podatkowych, mający na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Projekt wpłynął do Sejmu 25 września 2018 r. i obecnie jest na etapie prac Komisji Finansów Publicznych.

Konieczność wprowadzenia zmian wynika bezpośrednio z dyrektywy ATAD (dyrektywy Rady (UE) 2016/1164 z 12 lipca 2016 r.). Exit tax został już wprowadzony w niektórych państwach Unii Europejskiej i w części z nich jego regulacje są bardziej restrykcyjne niż proponowane w Polsce. Elementem, którego wprowadzenie umożliwia, acz nie nakazuje wspomniana dyrektywa jest opodatkowanie omawianym podatkiem osób fizycznych. Choć rozwiązanie to nie jest wymagane, zostało już jednak wprowadzone w niektórych państwach Unii Europejskiej.

Exit tax będzie podatkiem od niezrealizowanych zysków kapitałowych. Ma on na celu zapobieżenie agresywnej optymalizacji podatkowej, która polega na przenoszenie majątku spółki za granicę, np. do spółki powiązanej, mającej siedzibę w państwie, w którym możliwa jest sprzedaż majątku bez podatku.

Exit tax wyrówna warunki prowadzenia działalności przez podmioty pozostające w Polsce i te, które chcą przenieść majątek za granicę. Ci pierwsi przedsiębiorcy w przypadku sprzedaży majątku w kraju musieliby zapłacić podatek od zysku kapitałowego, natomiast przedsiębiorcy, którzy postanowili przenieść majątek do raju podatkowego i tak go sprzedać nie byli zobligowani do zapłaty tego podatku.

Projekt zmian mających wprowadzić exit tax jest obecnie na etapie prac w Sejmie, w związku z czym niektóre regulacje mogą ulec zmianie. Na tę chwilę „podatek od przeprowadzki” musiałyby zapłacić:

• osoby fizyczne, które przenoszą swoją rezydencję podatkową albo część swojego majątku za granicę,
• osoby prawne, które przenoszą swoją rezydencję podatkową albo część swojego majątku za granicę.

Założenia projektu ustawy zostały w ostatnim czasie nieco złagodzone i w obecnie przewidują, iż od 1 stycznia 2019 r. przeniesienie za granicę majątku osoby fizycznej (zarówno prywatnego, jak i firmowego) będzie opodatkowane, gdy jego wartość przekroczy 4 mln zł (a nie jak dotychczas planowano 2 mln zł). Progi te jednak nie obowiązują w przypadku przenoszenia majątku osoby prawnej.

W przypadku składnika majątku niezwiązanego z działalnością gospodarczą opodatkowaniu podatkiem od niezrealizowanych zysków (w sytuacji zmiany rezydencji podatkowej) podlegają tylko składniki majątku stanowiące: ogół praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, udziały w spółce, akcje i inne papiery wartościowe, pochodne instrumenty finansowe oraz tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych, zwane „majątkiem osobistym”.

Istotne jest, że w tym przypadku podatnik zapłaci exit tax, jeśli ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres co najmniej pięciu lat przed dniem zmiany rezydencji podatkowej.

Podatek od dochodów z niezrealizowanych zysków wynosi:

• 19% podstawy opodatkowania – gdy ustalana jest wartość podatkowa składnika majątku,
• 3% podstawy opodatkowania – gdy nie ustala się wartości podatkowej składnika majątku.

Podatek ten ma być naliczany z chwilą przeniesienia majątku, jednakże możliwe byłoby rozłożenie należności na raty na 5 lat.