Odpowiedź na pytanie wydaje się oczywista. Jednakże, w jednym z sądów zwrócono nam wniosek o dokonanie wpisu takiej czynności. W zasadniczych powodach zwrotu wniosku stwierdzono, że złożony formularz nie zawiera informacji o zmianie danych wspólnika komandytariusza oraz, że nabywca jest wpisany w Rejestrze jako komplementariusz Spółki. Umową przeniesienia ogółu praw i obowiązków nabywca kupił ogół praw i obowiązków od komandytariusza. Ta sama osoba nie może być jednocześnie komplementariuszem i komandytariuszem w tej samej spółce. W związku z takim uzasadnieniem wnieśliśmy skargę na zarządzenie referendarza sądowego, argumentując jak poniżej i uzyskaliśmy wpis. W tym artykule, krótko podsumowujemy ten przypadek.

Podstawy prawne

Czynność zbycia ogółu praw i obowiązków oraz wniosek do KRS spełniają wszelkie warunki przewidziane przepisami ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym (w szczególności art. 19) i Kodeksu Spółek Handlowych (w szczególności art. 10, 102 i 122).

Nabywanie praw i obowiązków w spółce komandytowej

Co do zasady jest możliwe nabycie ogółu praw i obowiązków komandytariusza przez innego wspólnika, w tym przez komplementariusza.

Niedopuszczalne jest natomiast, aby w wyniku takiej czynności w spółce nie pozostał przynajmniej jeden komplementariusz i komandytariusz. Nie jest również możliwe, aby ta sama osoba była jednocześnie komplementariuszem i komandytariuszem.

Jednakże w wyniku zbycia ogółu praw i obowiązków w przedmiotowej spółce nie doszło do żadnej z wyżej opisanych sytuacji. Spółka po wyżej wymienionej czynności posiada nadal komandytariusza i komplementariusza, przy czym nabywca jest wyłącznie komplementariuszem.

Przeniesienie udziału w trybie art. 10 ksh

W razie przeniesienia w trybie art. 10 ksh udziału w spółce z komandytariusza na komplementariusza nabywca nie staje się komandytariuszem.

Pozostaje komplementariuszem, dysponującym wszystkimi prawami korporacyjnymi, zwiększa się jednak jego wkład do spółki i stosownie do tego jego udział kapitałowy (art. 50 § 1 ksh) oraz jego uprawnienia z nim związane (np. do odsetek od udziału kapitałowego).

Konstrukcja ta nie narusza celu i sensu art. 10 ksh, ponieważ komplementariusz ma większy zakres praw i ponosi większą odpowiedzialność za zobowiązania spółki, a zatem nie ma takich praw i obowiązków, które po przeniesieniu udziału w spółce miałby w mniejszym zakresie niż przed przeniesieniem.

Obrazowo rzecz ujmując, prawa i obowiązki komandytariusza zostają „pochłonięte” przez prawa i obowiązki komplementariusza, ich przeniesienie w trybie art. 10 ksh jest więc dokonane. Jedynie wkład i związane z nim prawa majątkowe nabywcy udziału w spółce ulegają powiększeniu.

Nadal odpowiada on całym swoim majątkiem osobistym solidarnie i subsydiarnie za zobowiązania spółki (por. komentarz do art. 10 Spółka jawna J. Lic 2023, wyd. 1, Legalis).

We wniosku o zarejestrowanie zmian danych komplementariusza, związanych z nabyciem przez niego ogółu praw i obowiązków nie ujawnia się m.in. zwiększenia jego udziału w zysku czy zwiększonego wkładu. We wniosku zawarto też żądanie o wykreślenie komandytariusza, w wyniku zbycia ogółu praw i obowiązków. Zatem nie można uznać, że formularz został nieprawidłowo wypełniony.

Ponieważ skarga była oczywiście uzasadniona, wnieśliśmy o stwierdzenie zasadności skargi i wydanie postanowienia o rejestracji zgłoszonych zmian. Skarga została rozpatrzona pozytywnie i wpis został dokonany.